وعدهی ایجاد خانههای هوشمند خیلی بزرگ و بلندپروازانه است. اما واقعیت این است که چالشهای بسیاری هم دارند که در این بحث به بررسی آنها میپردازیم.
چند سال پس از آن که موج خانههای هوشمند به راه افتاد، نخستین ترموستات خانگی (Nest) در اکتبر 2011 رونمایی شد. در آن سال همچنان سطح توقعات بیشتر از واقعیات موجود بود. از آن سال تا کنون پیشرفتهایی صورت گرفته است. نسخهی آیندهی نرم افزار پیشرفتهی خانگیHomeKit در سیستمعامل iOS 10 که در پاییز 2016 معرفی میشود، به افق انتظارات نزدیکتر است. گرچه هنوز بیشتر افراد رضایت کامل از آنچه که به عنوان یک خانهی هوشمند تعریف میشود ندارند. پس از موفقیت اندک دوربینهای امنیت خانگی تحت وب، بیشتر مشتریان در مورد تجهیز خانههایشان به لامپهای متصل به شبکه و تجهیزات هوشمند دیگر نیاز چندانی احساس نمیکنند.
شناسایی علت این امر چندان دشوار نیست. اشکالات بسیاری در استاندارد تجهیزات و وسایل ارتباطی وجود دارد. برای حل این مشکلات تحقیقات بیشتری باید انجام شود. درصد بسیاری از چالشهای آشکار فنی، چالشهای کاربرد عملی این نرمافزارهاست. بیشتر تجهیزات، نرم افزارهای خودشان را دارند، یعنی کاربران مجبورند برای کارهای متداول خود هم، از نرمافزاری به نرمافزار دیگر سوئیچ کنند. در عالم فرض، برخی پیشرفتهای حوزهی پلتفرمهای هوشمند خانگی، مانند پیشرفتهایی که در HomeKit اَپل انجام شده و پیش از این مورد اشاره قرار گرفته، در رفع این مشکل کمک خواهند کرد. اما مسألهی اصلی این جاست: اصلا چرا باید نرمافزارهای خانهی هوشمند داشته باشیم؟ تولیدکنندگان فناوری بر این باورند که افراد هرجا میروند تلفنهای هوشمندشان را همراه خود میبرند. اما برای بیشتر افراد، خانه جایی است که وقتی به آن وارد میشوند، تلفنهایشان را کنار میگذارند. دوست ندارند در خانه هم مجبور باشند از آنها استفاده کنند. آنها میخواهند وقتی وارد خانه میشوند تلفنهایشان را برای شارژ به پریز بزنند و کارهای دیگر را با فشار دگمه یا از طرق دیگر انجام دهند. البته لازم به ذکر است که افراد دوست دارند برای انجام کارهایی مانند روشن کردن لامپ هم حتماً به نرمافزار دسترسی داشته باشند. نرمافزارهای خانهی هوشمند در مواقعی خاص میتوانند مؤثر باشند که کار آنها از هیچ طریق دیگری انجام نمیشود. مثلا شما بیرون خانه هستید و میخواهید داخل خانه را بررسی کنید. این جاست که نرمافزارهای خانهی هوشمند نقش مهمی ایفا میکنند. البته پیشنهادات ارزشمندی که این نرمافزارها برای زندگی امروز ما دارند همیشه هم واضح و روشن نیست.
برای آن که نیاز به استفاده از تلفن هوشمند در خانه را رفع کنیم، میتوانیم از ابزارهای جایگزین آن استفاده نماییم. تجهیزات صوتی مانند Alexa ساخت Amazon که به تازگی توجه زیادی را به خود جلب نموده، از این نوع هستند. با به کارگیری تجهیزات موقعیت ثابت نیاز به هیچ ابزار دیگری نیست؛ همین که بتوانید حرف بزنید کافی است. خیلی کارها را میتوانید به وسیلهی آن به سادگی و به سرعت انجام دهید. سادهتر و سریعتر از آن که از جیب یا کیفتان تلفن هوشمند را بیرون بیاورید و نرمافزار نصب شده را پیدا کنید و آن را راه بیندازید تا کار مورد نظرتان انجام شود. با تجهیزات موقعیت ثابت اگر فضای زندگیتان بزرگ باشد، نیاز به ابزارهای دیگری برای کنترل آن دارید. در این صورت با مسألهای مواجه میشوید که چالش دیگر راهکارهای خانههای هوشمند است، یعنی: قیمت.
در بیشتر موارد قیمت تجهیزات خانههای هوشمند در واقع خیلی زیاد نیست. اما برخلاف بیشتر ابزارهای فنی دیگر لازم است، تجهیزات خانهی هوشمند به صورت عمده خریداری شوند. تصور کنید چه تعداد لامپ برای کل خانه نیاز دارید و البته خیلی سریع هم میخواهید از آنها استفاده کنید. با وجود همهی این چالشها و هزینهها، میبینیم که برخی عرضهکنندگان خدمات خانههای هوشمند مانند راهکار Digital Life ساخت AT&T و سیستم خانه هوشمند ساخت Vivint به موفقیتهای خوب دست پیدا کردهاند. گرچه برای بیشتر مشتریان همچنان برای داشتن خانهی هوشمند با تجهیزاتی که نصب سادهای دارند، موانعی وجود دارد، بنابراین استخدام شــخصی بــرای نصب و یکپارچه سازی تجهیزات، تنها برای گروهی از مصرفکنندگان جذابیت دارد.
حتی با این راهکارهای از پیش تعیین شده هم که عمدتاً براساس تأمین امنیت هستند، هنوز سیستمهای جامع و تمام هوشمندی برای خانههای هوشمند وجود ندارد. به جای آنها نسخههای به روز شده از تجهیزاتی مانند اتوماسیون خانگی، پذیرایی چند اتاقی و خدمات امنیتی هستند که اگر بخواهیم صادق باشیم باید بگوییم چند دهه است که وجود دارند.
برای آن که مشتریان به ارزش تولیدات و خدمات خانههای هوشمند پی ببرند، باید به آنها نشان داده شود که چگونه میتوانند به صورتی یکپارچه میان فضای داخلی و بیرونی خانهشان ارتباط برقرار و در آنها تعامل ایجاد کنند. علاوه بر اینها، آموزشهای هوشمند بیشتری باید به افراد داده شود تا مؤلفههای خانه هوشمند در مورد تمامی ابزارها و دستگاههای موجود در خانه توسط خود کاربران آموخته و نصب شوند که باعث میشود سریعتر عمل کنند و مفیدتر باشند. یک خانهی کامل هوشمند فعلاً در حد وعده است، اما ما میتوانیم از طریق ارتباط دادن میان تجربیاتمان این وعده را تحقق ببخشیم.