فناوریهای خانه هوشمند که جوانترها آن را بهعنوان دستگاههای جالب، راحت و مرسوم میبینند، برای افراد سالمند ضرورتی روزافزون یافته تا به واسطهی آن بتوانند زندگی فعال، مستقل و ایمنی در خانههای خود داشته باشند، به ویژه اگر علم پزشکی همچنان امید به زندگی را بالاتر ببرد.برای یک سالمند هشتاد ساله با زانوهای مبتلا به آرتروز، یک سویچ چراغ قابل کنترل با فرمان صوتی میتواند مانع از درد ایستادن و راه رفتن تنها برای خاموش کردن یک چراغ اتاق شود.برای یک سالمند 90 ساله، رباتی که بازیهای فکری به وی ارائه میکند تا ذهن او را فعال نگاه دارد میتواند همراه ایدهآلی برای این فرد سالمند باشد.همچنین برای سالمندان صد ساله، سنسورهای مجهز به فناوری هوش مصنوعی کمک میکنند تا اگر وی بخواهد از رختخواب برخیزد این سنسورها از او مراقبت کنند.Barry Sardis، سالمند 70 ساله، بازنشسته و ساکن ایالت سان جوس که برای آزمودن همراهی رباتی کوچک به نام ElliQ (طراحی شده برای سالمندان) کمک کرده میگوید: متوسط عمر افراد، بالا رفته است اما بسیاری از افرادی که طول عمر زیادی دارند از مشکلات و شرایط خاص پزشکی رنج میبرند. بنابراین پیر شدن به تنهایی آزاردهنده است.
آیا سالمندان می توانند تنها زندگی کنند؟
یک نظر سنجی اخیر که توسط مرکز تحقیقات Parks Associates از افراد بزرگسال 40 سال به بالا گرفته شد دریافت که 80 درصد از این افراد انتظار دارند که وقتی به سن 80 سالگی رسیدند، در خانهی خود زندگی کنند.
اما برآورده شدن این انتظار مشروط به آن است که مسائل مالی و تواناییهای فیزیکی افراد باقی بماند تا شخص بتواند به زندگی مستقل خود ادامه دهد. اگرچه فناوری خانه هوشمند نمیتواند حفاظت و امنیت مالی را ارتقا بخشد، اما در عوض قادر است به افراد سالمند در حفظ سلامت و ایمنی آنان کمک کند.Brad Russell، تحلیلگر تحقیق سالمندانParks Associates اظهار داشت: با این حال بعضی فناوریهای خانه هوشمند در حال حاضر موجود است که هنوز هم نصب و راهاندازی آن برای سالمندان بسیار پیچیده میباشد. انقلاب مهمی که میتواند این پیچیدگی را کاهش دهد، معرفی بلندگوهایی است که با فرمانهای صوتی کنترل میشوند. Russell در این مورد گفت: فرمان صوتی میتواند کار را برای سالمندان بسیار ساده و راحت کند و آنان دیگر مجبور نخواهند بود کار با برنامهها و دکمهها را یاد بگیرند. تنها کافیست آنچه میخواهند را به ربات یا دستگاه، بگویند.
ربات هایی در خدمت سالمندان
یکی از بخشهایی که بدین منظور بررسیهایی انجام داده Assured Living نام دارد که میزان مفید بودن فناوریهای خانه هوشمند برای افراد سالمند یا فرزندان بزرگسال آنان که میخواهند به والدین مسن خود کمک یا نظارت داشته باشند را ارزیابی مینماید. این بخش دریافته که افراد سالمند به دستگاهها و وسایلی نظیر دوربینهای زنگ درب، قفلها و ترموستاتهای هوشمند بیشترین علاقه را نشان میدهند. آنان همچنین به وسایل دیگری نظیر تختخواب، صندلی و حسگرهای حرکتی علاقمندند که برای پرستاران یا نزدیکان فرد سالمند اطلاعرسانیهایی انجام دهند و رویدادهایی نظیر خوابیدن فرد سالمند روی پلهها، حمام یا رویدادهای مهم غیر طبیعی را به آن افراد اطلاع دهند. در ایمیلی از اعضای تیم Assured Living چنین نوشته شده است: «ما سالمندان کم سن و سالتری را داریم که به ما میگویند قصد دارند این فناوری هوشمند را به کار ببرند در حالی که آنان فعال هستند، بنابراین در آن تخصص پیدا میکنند زیرا میپندارند که شاید 10 یا 20 سال دیگر نیز باید از آن استفاده نمایند. اما قیمتهای بالا، گزینههای متعدد موجود و ترس از بروز اختلال در امنیت (هک شدن و غیره) موانعی هستند که سالمندان را از سازگاری گسترده و کامل با دستگاههای هوشمند باز میدارد.
مجموعهی دیگری به نام Brookdale Senior Living که به حمایت از جامعهی سالمندان میپردازد و پرستاران بامهارت و مستقل را برای کمک به سالمندان ارائه مینماید، دستگاههایی نظیر ربات ElliQ را به کار میبرد تا ببیند کدام یک مفیدتر هستند. Brookdale برنامهای برای کارفرمایان جوان فناوری دارد تا تجربه کنند که افراد سالمند چگونه از وسایل خود استفاده میکنند.
علاقه سالمندان به تکنولوژی
اندرو اسمیت، مدیرکل استراتژی نوآوری و رشد سالمندان در کمپانی Brookdale میگوید: یک تصور غلط آن است که افراد سالمند به تکنولوژی هیچ علاقهای ندارند، ولیکن ما بر اساس تجربیاتمان فکر میکنیم این باور کاملاً غلط است.
وی افزود: با این حال Brookdale دریافته که مشتریان وی از شکستن وسایل و دستگاههای هوشمند میترسند، این جریان منجر به تردید آنان در کشف چگونگی کار با آن وسیله خواهد شد. تعداد زیادی از این دستگاهها برای کاربری افراد 80 سال به بالا با انگشتان ضعیف یا مبتلا به بیماری دژنراسیون ماکولا (که منجر به از دست دادن بینایی فرد میشود) ساخته نشدهاند.
Sardis یکی از سالمندانی است که در خانهی خود به صورت داوطلبانه مورد آزمایش قرار گرفت و بلندگوی هوشمندی را در خانهی خود نصب کرد تا نور چراغهای خانهی وی را کنترل و تنظیم کند. او همچنین بلندگوی هوشمندتری را در خانهی مادر همسر خود که 101 سال دارد نصب نمود و فکر میکند که مادر همسر وی نیاز به دستگاهی دارد که کتابهای مورد علاقهی وی را برایش با صدای بلند بخواند چرا که او به بیماری دژنراسیون ماکولا مبتلا است. اما Sardis گفت که قادر نیست مادر همسر خود را متقاعد کند این جمله را به زبان بیاورد: «کتاب من را بخوان». به همین دلیل وی معتقد است رباتهایی نظیر ElliQ میتوانند کمک کننده باشند؛ زیرا به گونهای برنامه ریزی شدهاند تا در مورد صاحبان خود (سالمندان) بیشتر بدانند و بسته به نیازهایشان فعالانه آنان را به تمرین بیشتر تشویق نمایند.
Sardis اظهار داشت: شاید ربات ElliQ در آن شرایط بگوید: «آیا از من میخواهید که الآن برایتان کتاب بخوانم؟»
مدیریت سلامت سالمندان با رباتها
ربات ElliQ که هنوز هم در دست بررسی و آزمایش است و احتمالاً تا سال آینده نیز عرضه نخواهد شد، تنها ربات فعال در این زمینه نیست. کمپانی Catalia Health در حال تولید رباتی است که وضعیت سلامت سالمندان را مدیریت میکند و به تشخیص بیماریهایی همچون بیماری مزمن انسداد روده کمک خواهد کرد. رباتی به نام Mabu طراحی شده تا سالمندان را به پزشکان و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی آنان متصل کند؛ بنابراین به جای اینکه افراد سالمند، شش ماه منتظر بمانند تا پزشکشان به آنان وقت ملاقات دهد و آنان را ویزیت کند، تغییرات اصلی در شرایط و وضعیت آنان به صورت روزانه گزارش میشود. این ربات طراحی شده تا گزارش را به صورت مکالمهای اعلام نماید و با فرد سالمند صحبت کند.
ربات مذکور همچنین در حین یک نمایش اخیر گفته: من Mabu هستم، مربی سلامت جدید شما. من یک پزشک یا پرستار نیستم، بلکه قادرم به روشهای خاصی به شما کمک کنم. از آخرین باری که با هم صحبت کردیم، آیا احساس تنگی نفس داشتهاید؟
عمر طولانی در خانه شخصی
مرکز سلامت Catalia قصد دارد این ربات را در ژانویه به بیماران قلبی توزیع نماید.
Kidd میگوید او در حدود دو دهه بر روی فناوریهایی برای سالمندان وقت گذاشته است و هدف نهایی وی آن بوده که کمک کند تا شخصی در خانهی خود طولانیتر عمر کند تا اینکه مجبور باشد به خانهی سالمندان برود یا با بستگان زندگی کند.
وی افزود: گام بعدی، متصور شدن روشی خوب برای یکپارچه کردن هر چه سادهتر این دستگاهها و فناوریها در خانههایمان است. اندرو اسمیت متذکر شد: همچنین فناوری برای سالمندان بی تردید مخاطبین رو به رشدی خواهد داشت، به ویژه از آنجا که نسلهای جوانتر انتظار دارند چراغها و ترموستاتهای هوشمند قرار است در دوران سالمندی آنان نیز تبدیل به یک سبک زندگی بشود. وی افزود: این یک فرصت عالی برای کسب و کار و نیز یک نیاز جهانی است. همهی ما آن را تجربه خواهیم کرد.