اتوبوسهای عمومی یکی از متداولترین وسایل نقلیه عمومی در سراسر دنیا هستند. نصب یک دوربین نظارت تصویری روشی قابل قبول برای تأمین امنیت مسافران و راننده و پیشگیری از صدمه به اموال است. دوربینهای نظارت تصویری به واسطهی پیشرفت فناوری میتوانند از وقوع اقدامات مجرمانه پیشگیری نموده و همچنین میزان کارآمدی رانندگان اتوبوس را افزایش دهند.
دستورالعمل های دولت
الزامات قانونی محلی میتواند به افزایش تعداد نصب دوربینهای نظارت تصویری منجر شود. Thomas Lausten، مدیرعامل Mobotix، میگوید تا به امروز هیچ گونه الزامی در ایالات متحده و یا اتحادیه اروپا مبنی بر نصب دوربینهای نظارت تصویری (CCTV) در اتوبوسها صورت نگرفته است. دربعضی مناطق، رانندگان اتوبوس ملزم به اجرای قوانین و دستورالعملها قبل از دریافت پروانه کار هستند.
شورای محلی حمل و نقل لندن، یک سری حداقل الزامات نظارت را برای خطوط شلوغ مسافری و یا نقاط خارج از دید در اتوبوس مانند ناحیه ردیف صندلیهای عقب قید کرده است.
قانون تصریح میکند که تمام دوربینها تا مادامی که اتوبوس درحال حرکت است باید بی وقفه روشن باشند. نگهداری و مدیریت دادههای ثبت شده طبق قوانین حریم خصوصی و حفاظت از دادههای محلی، به عهده کابر دستگاه میباشد.مقررات پیرامون دوره زمانی نگهداری از تصاویر ویدئویی ممکن است متفاوت باشد. بعضی از مراجع رسمی محلی دورهی زمانی حفظ تصاویر را چند هفته اعلام کردهاند. Daniel Yu، مدیر راهکار تلفن همراه در Division Digital میگوید فرمانداری ایالت فلوریدا تمام وسایل نقلیه را ملزم به نگهداری از تصاویر ویدئویی حداقل به مدت 30 روزکرده است.
قابلیت اطمینان
سیستمهای قابل اتکا و تصاویر ویدئویی با کیفیت بالا اجزای اصلی این سیستم به شمار میروند. این سیستمها باید در مقابل خرابکاری و آسیب عمدی محافظت شده باشند و بتوانند لرزشهای ناشی از محیطهای ناهموار را تحمل کنند. تصاویر باید در شرایط نوری مختلف مانند نور شدید روز و یا تاریکی دارای وضوح کافی باشند. پیشنهادات ارائه شده شامل دوربینهایی با قابلیت B/W auto switch است که بتوانند تصاویری با کیفیت بالا را در هفت روز هفته و در طول تمام ساعات شبانه روز ارسال کنند.
Lausten در ادامه میگوید، برای ضبط تصاویر و علاوه بر آن ضبط صدا در محیطهای پرتنش، ناهموار و پر سر و صدا، استفاده از دوربینهای دیجیتالی که دارای قطعات مکانیکی نیستند تبدیل به یک رویهی استاندارد برای سیستمهای نظارت تصویری در اتوبوسها شده است. حذف قطعات مکانیکی حتی شامل حذف دستگاهDVR مجهز به دیسک و جایگزین کردن فلش مموری به عنوان حافظه داخلی می شود که دارای ظرفیتی برای ضبط تصویر و صدا به مدت چند روز بوده و میتواند در برابر ضربه از دادههای ضبط شده در محیطهای ناهموار محفاظت کند.Mobotix مدعی است تمامی دوربینهای تولید شده توسط این شرکت دارای تاییدیهی En50155 هستند. این تاییدیه، آزمون استانداردی است برای عملیات بینقص و کامل در شرایط ولتاژ متغیر، نوسانات برق و تغییر منبع تغذیه. دوربینهای دارای تاییدیه همچنین میتوانند به واسطهی باتریهای آکومولاتور همراه با منبع تأمین برق با ولتاژ کار کنند.
صرفهجویی در زمان و هزینه
به هنگام نصب سیستمهای جدید یا به روز رسانی هزینه یکی از ملاحظات اصلی برای شرکتهای اتوبوس رانی به شمار میرود. بهروزرسانی های ساده که نیاز به خرید قطعات جدید ندارند برای شرکتها بسیار به صرفه هستند. دوربینهای هیبرید میتوانند از لحاظ اقصادی به صرفهتر میباشند.
بعضی از شرکتها مانند AngelTrax از روشهای ترکیبی برای تولید دوربینهایی باقیمتهای باصرفهتر استفاده میکنند. Richie Howard مدیرعامل AngelTrax میگوید: هزینهی کل مالکیت در دراز مدت چالش اصلی به شمار میرود؛ چرا که دوربینهای تمام دیجیتال بسیار گران قیمت هستند. وی میافزاید فناوری ترکیب هیبریدی که در سال 2018 به بازار عرضه خواهد شد دارای این قابلیت است که به کاربر اجازه میدهد بدون جدا کردن MDVR شخصاً ایراد سیستم را شناسایی و آن را تعمیر کند و بدون نیاز به خرید دستگاه جدید آن را به روز رسانی نماید.
Yu از شرکت Hikivision دربارهی پیشرفت فناوری فشردهسازی از H.264 بهH.265 اشاره میکند که این پیشرفت میتواند در میزان اشغال پهنای باند و فضای ذخیرهی داده صرفهجویی کند. این کمپانی مدل H.265+ smart codec را عرضه کرده است که میزان اشغال پهنای باند و حافظه را در فناوری H.265 تا 67 درصد و در فناوری H.264 تا 83 درصد کاهش میدهد.
مدیریت مرکزی
در حال حاضر درخواست برای یک سیستم نظارت تصویری با این قابلیت که بتوان از یک مرکز واحد آن را هدایت کرد، در حال افزایش است. در این سیستم فرآیند جمعآوری دستی اطلاعات از هر واحد مجزا حذف شده است. همچنین نظارت در لحظه میتواند این توانایی را به شرکتهای اتوبوس رانی بدهد تا به موقع در برابرحوادث پیش آمده پاسخگو باشند.
Yu در سالهای اخیر روندی را مشاهده میکند که در آن دولتها یا مسئولین حمل و نقل به دنبال یک سیستم نظارت تصویری پیوسته هستند. روشهای درخواست شده به نوعی شامل سیستمهای iVMS و سیستمهای نظارت تصویری onboard بوده که از ارتباط بی سیم پشتیبانی میکنند و مجهز به GPS میباشند. وی اظهار داشت: یک پروژه تجهیز اتوبوس در ترکیه به ما واگذار شد که شامل نصب 800 دستگاه نظارت متحرک برای ضبط تصویر در اتوبوسها و سیستمهای iVMS برای مدیریت مرکزی بود. برای افزایش رضایت مشتری، Hikvision خدماتی از قبیل تغییر چیدمان و خدمات خاص مانند ارائهی گزارشهای هوش کسب و کار و یا طراحی رابط کاربری ارائه میکند.
تبدیل سیستم ها از آنالوگ به دیجیتال
Patrik Anderson، مدیر حمل و نقل توسعه تجارت کمپانی Axis Communications میگوید: «مالکان ناوگان حمل و نقل به جای رویکرد متداول امروزی که صرفاً بر پایهی نظارت فردی بر یک وسیله نقلیه است، به دنبال رویکرد سامانهی تحت نظارت هستند که تمام مؤلفههای درونی یک وسیله نقلیه در طول مدت زمان چرخه عمر ناوگان را شامل شود.
Anderson بر این باور است که ویدئوی تحت شبکه تحولی بنیادین و فراتر از صرفاً تبدیل ساختار سیستم آنالوگ به دیجیتال و ادامهی اصول 30 و یا 40 سال قبلی است. رویکردهای جدید در قبال سامانهی نو ظهور نظارت سیار برای ناوگان خودرو سیستمهای کنونی نظارت را از رده خارج خواهد کرد. «درآینده خواهیم دید که شرکتهای اتوبوسرانی به منظور افزایش کارآمدی به سمت سیستمی جامع که تمام ناوگان را در بر گیرد حرکت خواهند کرد. برای مثال، در چنین سیستمی یک راننده اتوبوس از دوربینهای ویدئویی برای ارزیابی وضعیت ترافیک میتواند استفاده کند و درعین حال وجود حوادثی که در طول مسیر ممکن است موجب ایجاد تأخیر شود را به دیگر رانندهها اطلاع میدهد.
ظهور ویژگیهای نوین در آینده
ظرفیتهای بالقوهی بسیاری در این زمینه برای به کارگیری فناوریهای جدید درجهت ایمن سازی مسافران، مدیریت رانندگان و افزایش کارآمدی وجود دارد.
نظارت تصویری دیجیتال با کیفیت بالا
در بخش سیستمهای نظارت تصویری وصل شده در خودرو، درخواست برای دوربینهای دیجیتال با کیفیت بالا در حال افزایش بوده و از سیستمهای آنالوگ به سمت سیستمهای دیجیتال با تواناییهای بیشتر درحال مهاجرت است. در حال حاضر گرایش عموم به NVR ها به همراه دوربینهای تحت شبکه (IP) میباشد. در این سیستمها این امکان وجود دارد تا دوربینهای با قدرت تفکیک 4MP و کیفیت تصویر 1080 پیکسل در کنار دیگر فناوریهای پیشرفته آنالیز ویدئو قرار بگیرند. این فناوریها شامل شمارش افراد، رفتار راننده، تشخیص تغییر لاین حرکت خودرو و غیره میباشد.
Nobina، یکی از شرکتهای برتر اتوبوس رانی در سوئد از سیستم نظارت تصویری تحت شبکه Observit به همراه دوربینهای شبکهای AXIS به عنوان جایگزین برای سیستم آنالوگ فعلی استفاده میکند. این دوربینها دارای کیفیت HDTV هستند که قادر به تولید تصاویری واضح و ادامهی فعالیت در شرایط محیطی سخت میباشند. این سیستم میتواند به طور خودکار سیستمها و عملکرد مداوم دوربینها را ارزیابی کند و نیز قادر است به کاربران اجازه دسترسی به تصاویر در لحظه حتی زمانی که اتوبوس در حال حرکت است را صادر کند.
مدیریت ویدئویی کارآمد
ارتباط بی سیم، مدیریت دادههای ویدئویی را ساده تر کرده است. دیگر به جای خارج کردن دیسک از اتوبوس، کاربران سیستم میتوانند از طریقWi-Fi و یا ارتباط شبکه موبایل به تصاویر ویدئویی دسترسی داشته باشند. فناوری کنونی بر پایه فرکانس بی سیم 2.4 GHz است. Yu تمایل به سمت انتخاب فناوری شبکه بی سیم5.8G Wi-Fi را به دلیل سرعت بالاتر در تهیه نسخه پشتیبان از تصاویر پیش بینی میکند.
یکپارچهسازی ارتباط شبکه سلولی (تلفن همراه) و GPS یک روال مرسوم است. شرکت Robotics ناوگان اتوبوس رانی (MBL) در کالیفرنیا را به عنوان مورد کاربرد برای پیاده سازی این فناوری انتخاب و معرفی کرده است. ناوگان MBL شامل 66 دستگاه اتوبوس به تازگی با نصب دوربینهای دیجیتال این امکان را برای مدیران عملیات فراهم آورده است تا در هر لحظه از طریق شبکه تلفن همراه تصاویر ارسال شده از هر دوربین دلخواه را بنابر درخواست شخصی و یا درصورت ارسال اعلام هشدار از طرف یک راننده، دریافت کنند. هر دستگاه اتوبوس از طریق GPS ردیابی و به واحد مرکزی عملیات MBL از طریق شبکه موبایل 4G LTE متصل است.
ویژگی هوشمندی
با تکامل فناوری، توابع عملکردهای هوشمند بیشتری به سیستمهای نظارت تصویری onboard افزوده میشود. Yu میافزاید این فناوریها شامل تشخیص خستگی راننده و تشخیص دود خواهد بود. الگوریتم تشخیص ویدئویی هوشمند در دوربینهای تحت شبکه سیار و یا DVR/NVR سیار یکپارچه خواهد شد. اما در حال حاضر ارائه کنندگان تجهیزات تمایل دارند که الگوریتمهای هوشمند را به طور مستقیم در دوربینهای تحت شبکه با قابلیت پردازش اولیه(front-end IP) یکپارچه سازی کنند.
جمع بندی نهایی
قابل اطمینان بودن، مقیاس پذیری و سهولت در استفاده اصول بنیادین هستند. تـــوجه و پیـــروی از دستورالعملهای دولتی گامهای مهمی در پیاده سازی سیستمها در تأمین ایمنی و امنیت تمام افراد حاضر در اتوبوس به شمار میآید.