در بسیاری از کشورها ارسال پیامک حین رانندگی ممنوع است، اما اجرای قوانین در این زمینه کار سختی است. دیوید کرافورد یکی از کارشناسان صنعت ITS این مسئله را بررسی کرده و راهکارهایی را برای مسئولین امر پیشنهاد داده است.
یافتن راهکارهایی قطعی از جنبه فناوری، نظمدهنده و آموزشی برای رانندگانی که به کارهای مخاطرهآمیز میپردازند و هنگام رانندگی پیامک ارسال مینمایند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. جدیداً هم که حماقت جدید بشری اعلام شده که طی آن برخی رانندگان پیش از وقوع تصادف و پشت فرمان، مشغول بازی کردن با تلفن همراه خود بودهاند.
آمار نشان میدهد که در سراسر ایالات متحده، هنگام روز 660 هزار راننده هنگام رانندگی با تلفن همراه یا دیگر ابزارهای الکترونیک مشغول هستند و این آمار از سال 2010 به این سو، افزایشی بوده است. مؤسسه فنی حمل و نقل ویرجینیا در ایالات متحده میزان خطر تصادفات رانندگی را هنگام ارسال پیامک توسط رانندگان 23 برابر تخمین زده است.
ممنوعیت ارسال پیامک هنگام رانندگی قانونی است که در سراسر دنیا تصویب شده، اما مشکل چگونگی اجرای این قانون است. در حالی که در 46 ایالت از ایالات متحده، این عمل غیرقانونی محسوب میشود، اما پلیس به راهکارهای مناسبی برای جلوگیری از این عمل مجهز نیست.
در ایالت تنسی این کشور، مأمورین به خودروهایی ویژه با ارتفاع بالا مجهز شدهاند که بدین وسیله میتوانند با قرار گرفتن در موقعیت بالا رانندگان متخلف را شناسایی نمایند. در ایالت مریلند، مأموران پلیس با پوشش افراد بیخانمان به شناسایی رانندگانی میپردازند که از تلفن همراه استفاده میکنند و در ادامه با بیسیمهای خود به همکارانی که جلوتر در جاده قرار دارند، خبر میدهند. در ایالت ماساچوست، مأمورین موتورسوار در چراغ قرمزها خود را به متخلفین میرسانند و برگ جریمهای به آنها میدهند.
به گفتهی «دبرا هرسمان»، رئیس و مدیر اجرایی شورای ایمنی ملی ایالات متحده: «مأمورین قانون میتوانند از رانندگان بخواهند که تلفنهای خود را به آنها نشان دهند، اما آنها میتوانند از دادن تلفن خود امتناع نمایند.» کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده در این باره اعلام کرده که به دنبال شناسایی و تسهیل فناوریهای نوآورانهای است که بتوانند رویدادهای مرتبط با رانندگانی که هنگام رانندگی تخلفاتی از این دست دارند را کاهش دهند. در حال حاضر، تمهیداتی در این راستا اندیشیده شده است.
در آزمایشی که در سال 2013 توسط مرکز تحقیقات حمل و نقل دانشگاه میشیگان برای مؤسسهی تحقیقات ملی حمل و نقل و ترافیک میشیگان به وسیله سیستمهای مسدودکننده انجام گرفت، 44 نفر از مسئولین دولتی سازمان حمل و نقل شرکت کردند. همهی آنها به عنوان بخشی از کار و حرفهی خود رانندگی میکردند.
بعدها که از آنها پرسیده شد: آیا با این آزمایش مزایای ایمنی نصیب آنها گردیده یا خیر، آنها اعلام کردند که امکان دارد حضور آنها در این آزمایش تأثیرات کوتاهمدتی داشته، اما با نصب سیستماتیک در خودروها برای این امر مخالف بودند. مشکلات این امر، مواردی از قبیل تمام شدن باتری سیستمها، هزینههای تعمیرات و نگهداری و همچنین سطح بهرهوری پرسنل مسئول این سیستمها بود. به تازگی یک شرکت کانادایی سیستمی را تهیه کرده که نوعی راهکار قفلکننده داخلی است. راننده پیش از روشن کردن خودرو، این سیستم را که نوعی اپلیکیشن روی تلفن همراه است، روشن میکند که به وسیلهی آن هنگام حرکت خودرو، سیستم صفحه موبایل را قفل مینماید و امکان ارسال پیامک و صحبت با تلفن هنگام حرکت را از راننده میگیرد.
در حالت اضطراری سیستم به راننده این امکان را میدهد تا پیامکی فوری و کوتاه ارسال نماید، اما سیستم سوابق را برای آنالیز در آینده ثبت مینماید. به دلایل عملیاتی، سیستم میتواند حالت رانندگی را روی وضعیت خودران قرار دهد و بدین ترتیب خودرو در یک فاصلهی کوتاه حدود یک کیلومتر در این حالت قرار میگیرد.
یک نسخهی تجاری از این نوع راهکارها برای شرکتهای باربری و کشتیرانی و همین طور کمپانیهای اجارهدهندهی خودرو در راه است. این سیستم میتواند با استفاده از سازوکارهای داخلی برای تشخیص میزان سرعت و موقعیت خودرو فرآیند رانندگی را مانیتور کند. یکی از مزایای این سیستمها آن است که بستگان و خانوادهی افراد میتوانند تشخیص دهند که فرد مورد نظر در جاده است و نمیتواند به تلفنش پاسخ دهد.
در ایالت ویرجینای ایالات متحده یکی از شرکتهای فعال در این حوزه بر روی امکان استفاده از یک دستگاه رادار قابل حمل کار میکند که طی آن مأموران پلیس میتوانند تشخیص دهند که آیا فرکانسهای رادیویی ارسال پیامک در اطراف خودروهای عبوری وجود دارد یا خیر. از نقطه نظر فنی این راهبرد شبیه به همان سیستم تیم تعمیرات کابل است که در اطراف سیمها به دنبال نشتی در کابل میگردند.
اما این شرکت فعلاً به خاطر روند تکامل فناوریهای موبایل در زمینهی استاندارد LTE (تکامل طولانیمدت – Long-Term Evolution) برای ارتباطات بیسیم سرعت بالا، این پروژه را موقتاً کنار گذاشته است. این شرکت همچنین اعلام کرده که برای این منظور نیاز به همکاری ارائهکنندگان خدمات شبکهای موبایل وجود دارد.
این سیستمها به سمت کامل شدن پیش میروند، به عبارت دیگر، شرکتها در انتظار کشورهای مختلف هستند تا قدمی فراتر از تنها ممنوع کردن ارسال پیامک از طریق وضع قانون بگذارند و بدین ترتیب شاید رانندگان مجبور شوند از این قوانین اطاعت نمایند. سخنگوی GSMA که در سراسر دنیا دارای 800 اپراتور تلفن همراه و 300 عرضهکنندهی سختافزار، نرمافزار و خدمات است، گفت: «این مسئله، چیزی نیست که تاکنون از سوی کاربران ما برای رفع آن درخواستی صورت گرفته باشد.»
اما در این میان، کمپانی اپل به عنوان یکی از نقشآفرینان اصلی در این زمینه، امتیاز نوعی فناوری را در اختیار دارد که نوعی سیستم مسدودکننده است که هر زمان یک کاربر آیفون پشت فرمان باشد، به صورت خودکار شخص در حال ارسال پیامک و یا استفادههای دیگر تلفن هوشمند را شناسایی و کاربری او را مسدود مینماید. این فناوری بر اساس سه مؤلفهی مختلف است.
اولین مؤلفه در این سیستم آنالیز حرکت است که تعیین مینماید آیا خودرو بیش از سرعت مجاز در حال حرکت است یا خیر. دومین مؤلفه شامل آنالیز منظره است که بر اساس اطلاعات و دادههای تصویری تعیین میکند آیا دستگاه در یک محیط عملیاتی ایمن در حال کاربری است یا خیر. سومین مورد نوعی سازوکار قفلکننده است که نسبت به نتایج دو مؤلفه دیگر عکسالعمل نشان میدهد. این گمانهزنی وجود دارد که این سازوکار بتواند در فناوریهای شرکت CarPlay یکپارچه شود.
در نیویورک نوعی سیستم به نام textalyser عرضه شده است. مأمور پلیسی که به محل تصادف آمده، تلفنهای رانندههای درگیر در تصادف را به این دستگاه متصل میکند و اگر هر کدام از آنها در لحظه وقوع تصادف در حال ارسال پیامک بوده باشند، شناسایی میشود. البته در این زمینه تمهیداتی اندیشیده شده تا لازم نباشد رانندهها قفل صفحه گوشی خود را باز نمایند و در عین حال دسترسی به محتوای پیامک به مأمور پلیس داده نمیشود.
سناتورهای نیویورک پیشنهاد استفاده آزمایشی از این راهکار با امکان در نظر گرفتن استفادهی همیشگی آن را دادهاند. همچنین نکتهی جالب در مورد پلیس ایالت استرالیایی ویکتوریا در ایالات متحده است که در آن قوانین ثبت و نگهداری بزرگدادههای جدید در کشور امکان ردیابی تلفنها، پیامکها و ایمیلها را برای استفادهی مؤسسات قانونی فراهم کرده و میتواند سرعت معرفی این فناوری را افزایش دهد.